Οι νέοι «δρόμοι του μεταξιού», τα «νυχτερινά τρένα» και η τρίτη .
- ΤΕΤΑΡΤΗ 30-12-2015
- Γράφτηκε από την antapoCRISIS
- !
- μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς
Μήπως τελικά το παιχνίδι του μέλλοντος για την Ευρασία θα είναι σκάκι και όχι ναυμαχία;
Tου Pepe Escobar
Οι ΗΠΑ είναι απασχολημένες με το πολλών δις δολλαρίων εκλογικό τσίρκο τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει παραλύσει από τα μέτρα λιτότητας, τον φόβοτων προσφύγων και το νέο τζιχάντ στους δρόμους του Παρισιού. Η Δύση θα μπορούσε, λοιπόν, να θεωρηθεί δικαιολογημένη για το γεγονός ότι μόλις και μετά βίας έπιασε τους απόηχους μιας νέας, κινεζικής έκδοσης του“AllIhavetodoisdream” του RoyOrbison. Και αυτό το νέο κινεζικό όνειροσυνοδεύεται ακόμη και από έναν οδικό χάρτη.
Στην περίπτωσή μας τροβαδούρος είναι Πρόεδρος Xi Jinping και οδικός χάρτης είναι το φιλόδοξο, πρόσφατο 13ο Πενταετές Σχέδιο ή Shisanwu. Μετά την χρόνια εκρηκτική οικονομική ανάπτυξη, το νέο πλάνο καθιερώνει ένα χαμηλότερο, «νέο φυσιολογικό» ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ για την χώρα στο 6,5% ετησίως μέχρι το 2020 τουλάχιστον.
Επιπλέον καθιερώνει επίσης μια επικαιροποιημένη οικονομική φόρμουλα για τη χώρα: εξωστρεφα, με ένα μοντέλο που θα βασίζεται στην χαμηλόμισθη βιομηχανική παραγωγή εξαγωγικών αγαθών και εσώστρεφα, με το σοκ του νέου, δηλαδή, μια κινεζική έκδοση της τρίτης βιομηχανικής επανάστασης. Και ενώ η ηγεσία της Κίνας έχει εστιάσει στη δημιουργία ενός μέλλοντος βασισμένου στη μεσαία τάξη που θα ισχυροποιείται από τη δημιουργία μιας καταναλωτικής οικονομίας, ο πρόεδρος της λέει σε όποιον είναι πρόθυμος να ακούσει ότι, παρά τους φόβους της κυβέρνησης Ομπάμα και ορισμένων από τις γείτονες χώρες της, δεν υπάρχει κανένας λόγος ο πόλεμος να είναι έστω στην ημερήσια διάταξη των ΗΠΑ και της Κίνας.
Λαμβάνοντας υπόψη τον κώδωνα του κινδύνου που χτύπησε στην Ουάσιγκτον σχετικά τις αναφορές ότι το Πεκίνο επιδιώκει αθόρυβα να επεκταθεί στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ο Xi εμφανίζεται τελευταία εξαιρετικά μετριοπαθής. Ούτε το Πεκίνο ούτε Ουάσινγκτον, επιμένει, θα πρέπει να πέσει στην «παγίδα του Θουκυδίδη», την πεποίθηση ότι μια ανερχόμενη δύναμη και η εξουσιάζουσα αυτοκρατορική δύναμη του πλανήτηείναι καταδικασμένες να καταλήγουν αργά ή γρήγορα σε πόλεμο μεταξύ.
Μόλις δύο μήνες πριν στο Σιάτλ, ο Xi δήλωσε σε μια ομάδα ειδικών τηςψηφιακής οικονομίας: «Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως η λεγόμενη«παγίδα του Θουκυδίδη». Αλλά εάν οι μεγάλες δυνάμεις συγχρονιστούν και κάνουν για άλλη μια φορά λανθασμένους στρατηγικούς υπολογισμούς, τότεθα μπορούσαν να δημιουργήσουν οι ίδιες τέτοιες παγίδες για τον εαυτό τους».
Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε - και ο Xi είναι προετοιμασμένος γι’ αυτό -ότι η Ουάσιγκτον, η οποία, από το Αφγανιστάν μέχρι το Ιράκ, τη Λιβύη και τη Συρία, είναι περίφημη για τους λανθασμένους «στρατηγικούς υπολογισμούς»της, θα μπορούσε να κάνει το ίδιο για άλλη μια φορά. Σε κάθε περίπτωση, τα έγγραφα στρατιωτικής στρατηγικής των ΗΠΑ και κορυφαίαστελέχη του Πενταγώνου έχουν αρχίσει αρκετά δημοσίως να κατηγοριοποιούν την Κίνα (όπως και την Ρωσία) ως επίσημη "απειλή".
Για να γίνει αντιληπτό γιατί η Ουάσιγκτον έχει αρχίσει να σκέφτεται την Κίναμε αυτόν τον τρόπο, όμως, θα πρέπει να στρέψει κανείς για μια στιγμή το βλέμμα από τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, να ξεχάσει τον Ντόναλντ Τραμπ, το Μπεν Κάρσον, και τους υπόλοιπους δελφίνους και να εξετάσει τους πραγματικούς όρους αλλαγής του παιχνιδιού- την «απειλή» - που προκαλεί εκνευρισμό στην Ουάσιγκτον: το νέο Μεγάλο Παιχνίδι στην Ευρασία.
Η Ανάγνωση του Xi
Τα σμήνη των Κινέζων τουριστών που αγοράζουν ότι βρεθεί μπροστά τους στις μεγάλες δυτικές πρωτεύουσες έχουν ήδη προδιαγράψει ένα μέλλον για την Ευρασία στενά συνδεδεμένο και προσδεδεμέμο σε μια κινεζικήοικονομία που έχει φορτίσει τις μηχανές της προς την εν λόγω ΤρίτηΒιομηχανική Επανάσταση. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, θααξιοποιηθούν τα πάντα, από την απόλυτα συνδέσιμη και αποτελεσματική υποδομή υψηλής τεχνολογίας, στην επέκταση των κόμβων πράσινης, καθαρής ενέργειας. Ηλιακές εγκαταστάσεις στην έρημο Γκόμπι, κανείς;
Τα σμήνη των Κινέζων τουριστών που αγοράζουν ότι βρεθεί μπροστά τους στις μεγάλες δυτικές πρωτεύουσες έχουν ήδη προδιαγράψει ένα μέλλον για την Ευρασία στενά συνδεδεμένο και προσδεδεμέμο σε μια κινεζικήοικονομία που έχει φορτίσει τις μηχανές της προς την εν λόγω ΤρίτηΒιομηχανική Επανάσταση. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, θααξιοποιηθούν τα πάντα, από την απόλυτα συνδέσιμη και αποτελεσματική υποδομή υψηλής τεχνολογίας, στην επέκταση των κόμβων πράσινης, καθαρής ενέργειας. Ηλιακές εγκαταστάσεις στην έρημο Γκόμπι, κανείς;
Ναι, ο Xi είναι αναγνώστης του οικονομικού και κοινωνικού θεωρητικούJeremy Rifkin, ο οποίος πρώτος συνέλαβε την ιδέα μιας πιθανής τρίτης βιομηχανικής επανάστασης,τροφοδοτούμενης από το Διαδίκτυο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Αποδεικνύεται ότι η κινεζική ηγεσία δεν έχει κανένα πρόβλημα με την ιδέατου να αξιοποιήσει τις δυτικές αιχμές ήπιας ισχύος για τους δικούς της σκοπούς. Στην πραγματικότητα, φαίνεται πεπεισμένη ότι δεν θα πρέπει να αγνοηθεί κανένα εργαλείο όταν πρόκειται για τη μετάβαση της χώρας στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας που ο «Μικρός Πηδαλιούχος της Κίνας», οπρώην ηγέτη Ντενγκ Χσιάο Πινγκ, πριν από δεκαετίες, όριζε ως η εποχήστην οποία το «να γίνει κάποιος πλούσιος είναι λαμπρό».
Αποδεικνύεται ότι η κινεζική ηγεσία δεν έχει κανένα πρόβλημα με την ιδέατου να αξιοποιήσει τις δυτικές αιχμές ήπιας ισχύος για τους δικούς της σκοπούς. Στην πραγματικότητα, φαίνεται πεπεισμένη ότι δεν θα πρέπει να αγνοηθεί κανένα εργαλείο όταν πρόκειται για τη μετάβαση της χώρας στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας που ο «Μικρός Πηδαλιούχος της Κίνας», οπρώην ηγέτη Ντενγκ Χσιάο Πινγκ, πριν από δεκαετίες, όριζε ως η εποχήστην οποία το «να γίνει κάποιος πλούσιος είναι λαμπρό».
Αυτό βοηθάει όταν έχεις 4.000 δισεκατομμύρια δολλάρια στα αποθεματικάσου σε ξένο νόμισμα και μαζικά πλεονάσματα χάλυβα και τσιμέντου. Είναι το κίνητρο για να προχωρήσεις σε μια «εθνική οικοδόμηση» σε παν- Ευρασιατικό επίπεδο. Κάπως έτσι προκύπτει η ιδέα του Xi για τη δημιουργίααυτού του είδους την υποδομή που θα μπορούσε, εν τέλει, να συνδέσει την Κίνα με την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ευρώπη. Είναι αυτό που οι Κινέζοι αποκαλούν «Μία ζώνη, ένας δρόμος", που σημαίνει τηδιασταύρωση των δύο νέων «Δρόμων του Μεταξιού», της Οικονομικής Ζώνης και της Ζώνης Ναυτιλίας του 21ου αιώνα.
Από τη στιγμή που ο Xi ανακοίνωσε την νέα πολιτική του «Μια Ζώνη, έναςΔρόμος» στο Καζακστάν το 2013, η PricewaterhouseCoopers στο Χονγκ Κονγκ εκτιμά ότι το κράτος έχει δαπανήσει περισσότερα από $ 250 δισεκατομμύρια σε έργα προσανατολισμένα στο «Δρόμο του Μεταξιού», από σιδηροδρόμους μέχρι σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Εν τω μεταξύ, συστρατεύεται κάθε σημαντικός, κινεζικός, επιχειρηματικός παίκτης ,από τον γίγαντα του τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού Huawei έως το τέρας του ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba. Η Τράπεζα της Κίνας έχει ήδη παράσχει 50 δις $ τραπεζικών πιστώσεων σε χιλιάδες project που σχετίζονται με τον «Δρόμο του Μεταξιού». Ο κορυφαίος κατασκευαστής τσιμέντου της Κίνας,Anhui Conch, χτίζει τουλάχιστον έξι εργοστάσια τσιμέντου- τέρατα στην Ινδονησία, το Βιετνάμ και το Λάος. Οι εργασίες που αποσκοπούν στηνσύνδεση και το δέσιμο του ασιατικού κομματιού της Ευρασίας προχωρούν με ρυθμό εντυπωσιακό. Για παράδειγμα πριν το 2020 θα έχουν ολοκληρωθεί από κινεζικές εταιρείες συμβόλαια σιδηροδρομικών συνδέσεων ύψους 20 δις, που θα ενώνουν την Κίνα με το Λάος, την Κίνα με την Ταϊλάνδη και την Τζακάρτα με το Μπαντούγκ.
Με την επιχείρηματικότητα να ανθεί, η Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση στηνΚίνα μοιάζει, αυτή τη στίγμη, όλο και περισσότερο σαν ένα μια τρελή αναρρίχηση προς μια νέα μορφή Νεωτερικότητας.
Ένας Ευρασιατικός «Πόλεμος κατά του Τρόμου»
Το σχέδιο «Μια Ζώνη, ένας Δρόμος» για την Ευρασία φτάνει πολύ πιο πέρα από αυτό που ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ τον 19ο αιώνα ονόμασε "το μεγάλο παιχνίδι", που στην εποχή του είχε σκοπό να περιγράψει τη Βρετανο- ρωσική διαμάχη για τον έλεγχο της Κεντρικής Ασίας. Στην καρδιά του ΜεγάλουΠαιχνιδιού του 21ου αιώνα βρίσκεται το νόμισμα της Κίνας, το γουάν, το οποίο μπορεί, μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, να συμμετάσχει στο καλάθι αποθεματικών νομισμάτων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Αν ισχύσει, θα σήμαινε στην πράξη την πλήρη ένταξη του γουάν, και έτσι του Πεκίνου,στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς ένας αριθμός χωρών θα το προσθέσει στα συναλλαγματικά του διαθέσιμα και οι επακόλοθες νομισματικές μετατοπίσεις μπορεί να αγγίξουν το ποσό των τρις σε αμερικανικά δολλάρια.
Το σχέδιο «Μια Ζώνη, ένας Δρόμος» για την Ευρασία φτάνει πολύ πιο πέρα από αυτό που ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ τον 19ο αιώνα ονόμασε "το μεγάλο παιχνίδι", που στην εποχή του είχε σκοπό να περιγράψει τη Βρετανο- ρωσική διαμάχη για τον έλεγχο της Κεντρικής Ασίας. Στην καρδιά του ΜεγάλουΠαιχνιδιού του 21ου αιώνα βρίσκεται το νόμισμα της Κίνας, το γουάν, το οποίο μπορεί, μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, να συμμετάσχει στο καλάθι αποθεματικών νομισμάτων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Αν ισχύσει, θα σήμαινε στην πράξη την πλήρη ένταξη του γουάν, και έτσι του Πεκίνου,στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς ένας αριθμός χωρών θα το προσθέσει στα συναλλαγματικά του διαθέσιμα και οι επακόλοθες νομισματικές μετατοπίσεις μπορεί να αγγίξουν το ποσό των τρις σε αμερικανικά δολλάρια.
Συνδέστε την πολιτική «Μία Ζώνη, ένας Δρόμος» με την κινεζικής ηγεσίας Ασιατική Τραπεζα Υποδομών και Επενδύσεων και το Ταμείο Υποδομών του «Δρόμου του Μεταξιού» του Πεκίνου (με διαθέσιμα 40 δισ δολλάρια μέχρι σήμερα). Αναμίξτε με τα προηγούμενα ένα διεθνοποιημένο γουάν και θα έχετε τις βάσεις της εκτόξευσης των κινεζικών εταιρειών στην κατεύθυνση ενός Παν-ευρασιατικου (ακόμη και Αφρικανικού) οικοδομικού οργασμού δρόμων, σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας, δικτύων οπτικών ινών, λιμένων, αγωγών ηλεκτρικών δικτύων.
Σύμφωνα με την αμερικανο- κυριαρχούμενη Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (ADB), υπάρχει, αυτή τη στιγμή, ένα τερατώδες χάσμα 800 δισεκατομμυρίων δολλαρίων στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης των υποδομών της Ασίας έως το 2020, το οποίο έχει ήδη προθυμοποιηθεί να καλύψει. Το Πεκίνο προχωρά τώρα σε αυτό που υπόσχεται να είναι ένα ανατρεπτικό παράδειγμα οικονομικής ανάπτυξης.
Και μην ξεχάσουμε τα πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να ακολουθήσουν. Στα εκπληκτικά φιλόδοξα σχέδια της Κίνας, το Ευρασιατικό project θα καταλήξει να αφορά όχι λιγότερο από 65 χώρες σε τρεις ηπείρους, επηρεάζοντας ενδεχομένως 4,4 δισ ανθρώπους. Αν πετύχει, ακόμη και εν μέρει, θα μπορούσε να απομυθοποιήσει τα επηρεασμένα από την al-Qaeda- και τον ISIS τζιχαντιστικά οράματα όχι μόνο στην κινεζική επαρχία Xinjiang, αλλά και στο Πακιστάν, το Αφγανιστάν και την Κεντρική Ασία. Φανταστείτε το σαν ένα νέο είδος ευρασιατικού πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία, του οποίου «όπλα» θα είναι το εμπόριο και η ανάπτυξη. Σε κάθε περίπτωση, οι σχεδιαστές του Πεκίνου αναμένουν ο ετήσιος όγκος εμπορικών συναλλαγών της χώρας με εταίρους της να ξεπεράσει τα $ 2.5 τρις μέχρι το 2025.
Σύμφωνα με την αμερικανο- κυριαρχούμενη Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (ADB), υπάρχει, αυτή τη στιγμή, ένα τερατώδες χάσμα 800 δισεκατομμυρίων δολλαρίων στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης των υποδομών της Ασίας έως το 2020, το οποίο έχει ήδη προθυμοποιηθεί να καλύψει. Το Πεκίνο προχωρά τώρα σε αυτό που υπόσχεται να είναι ένα ανατρεπτικό παράδειγμα οικονομικής ανάπτυξης.
Και μην ξεχάσουμε τα πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να ακολουθήσουν. Στα εκπληκτικά φιλόδοξα σχέδια της Κίνας, το Ευρασιατικό project θα καταλήξει να αφορά όχι λιγότερο από 65 χώρες σε τρεις ηπείρους, επηρεάζοντας ενδεχομένως 4,4 δισ ανθρώπους. Αν πετύχει, ακόμη και εν μέρει, θα μπορούσε να απομυθοποιήσει τα επηρεασμένα από την al-Qaeda- και τον ISIS τζιχαντιστικά οράματα όχι μόνο στην κινεζική επαρχία Xinjiang, αλλά και στο Πακιστάν, το Αφγανιστάν και την Κεντρική Ασία. Φανταστείτε το σαν ένα νέο είδος ευρασιατικού πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία, του οποίου «όπλα» θα είναι το εμπόριο και η ανάπτυξη. Σε κάθε περίπτωση, οι σχεδιαστές του Πεκίνου αναμένουν ο ετήσιος όγκος εμπορικών συναλλαγών της χώρας με εταίρους της να ξεπεράσει τα $ 2.5 τρις μέχρι το 2025.
Την ίδια στιγμή, ένα άλλο είδος συνδετικής γεωγραφίας - αυτό που εδώ και καιρό έχω ονομάσει Pipelineistan, το τεράστιο δίκτυο των αγωγών ενέργειας που διασχίζουν την περιοχή, φέρνοντας προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Κίνα - αρχίζει να αναπτύσσεται. ‘Ηδη εξαπλώνεται σε ολόκληρο το Πακιστάν και τη Μιανμάρ και η Κίνα σχεδιάζει διπλασιαμο, προκειμένου να ενισχύσει την προσπάθεια της να διαφύγει απο μια πολιτική εγκλωβισμου στα Στενά της Μαλακκα, που εξακολουθεί να είναι ένα σημείο διέλευσης για το 75% των εισαγωγών πετρελαίου της Κίνας. Το Πεκίνο προτιμά έναν κόσμο όπου οι περισσότερες από αυτές τις εισαγωγές ενέργειας δεν θα μεταδίδονται διαμέσω του νερού, όντας έτσι εκτεθιμένες στο έλεος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Περισσότερο από το 50% του φυσικού αερίου της Κίνας προέρχεται ήδη από δύο χερσαίες οδούς της Κεντρικής Ασίας (το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν) και το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί καθώς οι αγωγοί φυσικού αερίου της Σιβηρίας θα συνδεθούν απευθείας με την Κίνα πριν από το τέλος της δεκαετίας.
Φυσικά, η ιδέα πίσω από όλα αυτά, που θα μπορούσαν να περιγραφούν ως "η φυγή προς τα δυτικά (και νότια) είναι λαμπρή", θα μπορούσε να προκαλέσει μια τεκτονική μετατόπιση στις Ευρασιατικές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα, αλλά αυτό εξαρτάται από το πώς πρόκειται να ειδωθεί από τα εμπλεκόμενα έθνη και την Ουάσιγκτον.
Φυσικά, η ιδέα πίσω από όλα αυτά, που θα μπορούσαν να περιγραφούν ως "η φυγή προς τα δυτικά (και νότια) είναι λαμπρή", θα μπορούσε να προκαλέσει μια τεκτονική μετατόπιση στις Ευρασιατικές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα, αλλά αυτό εξαρτάται από το πώς πρόκειται να ειδωθεί από τα εμπλεκόμενα έθνη και την Ουάσιγκτον.
Αφήνοντας για λίγο στην άκρη την οικονομία, η επιτυχία του όλου εγχειρήματος θα απαιτήσει υπεράνθρωπες προωθητικές ικανότητες από το Πεκίνο, κάτι που δεν είναι πάντα εμφανές. Και υπάρχουν πολλά άλλα προβλήματα να αντιμετωπιστούν: σε αυτά περιλαμβάνονται το κομπλεξ υπεροχής των Χαν του Πεκίνου, που δεν αφορά πάντα αποκλειστικά μειονοτικές εθνοτικές ομάδες ή γειτονικά κράτη, καθώς και το οτι οι εθνικές μειονότητες θεωρούν οτι η οικονομική ώθηση θα ωφελησει μόνο τους Κινέζους Χαν. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται ένα αυξανόμενο κύμα εθνικιστικών αισθημάτων, η ανάπτυξη της κινεζικής στρατιωτικής δύναμης (συμπεριλαμβανομένου του πολεμικού της ναυτικού), η σύγκρουση στη Νότια Θάλασσα και μια αυξανόμενη εμμονή στο Πεκίνο που αφορά την ασφ’αλεια. Προσθέστε σε αυτό μια εξωτερική πολιτική- ναρκοπέδιο, που θα λειτουργήσει ενάντια στη διατήρηση ενός προσεκτικά υπολογισμένου σεβασμού για τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτόνων της. Ρίξτε επίσης το βήμα της διοίκησης Ομπάμα στην Ασία και την ενθάρρυνση τόσο του σχηματισμού αντι- Κινεζικών συμμαχιών ανάσχεσης όσο και ενίσχυσης της δική της ναυτικής και αεροπορικής δύναμης στα ύδατα κοντά στην Κίνα. Τέλος, να μην ξεχνάμε τη γραφειοκρατία, βασικό στοιχείο στην Κεντρική Ασία. Όλο συγκροτεί ένα τρομερό πακέτο εμποδίων στο Κινεζικό όνειρο του Xiκαι σε μια νέα Ευρασία.
Όλοι στο νυχτερινό τρένο
Η αναβίωση του Δρόμου του Μεταξιού ξεκίνησε ως μια μετριοπαθής ιδέα τουΥπουργείου Εμπορίου της Κίνας. Ο αρχικός στόχος δεν ήταν τίποτα περισσότερο από το να πάρει επιπλεόν συμβάσεις για τις κινεζικέςκατασκευαστικές εταιρείες στο εξωτερικό. Πόση απόσταση έχει διανύσει η χώρα από τότε. Ξεκινώντας από το μηδέν το 2003, η Κίνα έχει καταλήξει ναοικοδόμησει περί τα 16.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας - περισσότερο από ό, τι το υπόλοιπο του πλανήτη στο σύνολό του.
Η αναβίωση του Δρόμου του Μεταξιού ξεκίνησε ως μια μετριοπαθής ιδέα τουΥπουργείου Εμπορίου της Κίνας. Ο αρχικός στόχος δεν ήταν τίποτα περισσότερο από το να πάρει επιπλεόν συμβάσεις για τις κινεζικέςκατασκευαστικές εταιρείες στο εξωτερικό. Πόση απόσταση έχει διανύσει η χώρα από τότε. Ξεκινώντας από το μηδέν το 2003, η Κίνα έχει καταλήξει ναοικοδόμησει περί τα 16.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας - περισσότερο από ό, τι το υπόλοιπο του πλανήτη στο σύνολό του.
Και αυτό είναι μόνο η αρχή. Πεκίνο διαπραγματεύεται τώρα με 30 χώρες για την οικοδόμηση μιας νέας σιδηροδρομικής γραμμής υψηλής ταχύτητας μήκους 5000 χιλιόμετρο, σε μια συνολική επένδυση ύψους $ 157 δισεκατομμύρια. Ένα δίκτυο υψηλής ταχύτητας Κινεζικής κατασκευής, (τελική ταχύτητα 350 χιλιομέτρων την ώρα) κοστίζει περίπου 17 έως 21 εκατομμύρια δολλάρια ανά χιλιόμετρο. Συγκρίνοντας το με το ευρωπαϊκών κόστος: 25 με 39 εκατομμύρια δολλάρια ανά χιλιόμετρο. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που οι Κινέζοι κάνουν προσφορές 18 δισεκατομμυρίων δολλαρίων για ένα έργο που θα συνδέει το Λονδίνο με τη βόρεια Αγγλία, και ένα άλλο που θα συνδέει το Λος Άντζελες με το Λας Βέγκας, ενώ οι πλειοδοτούσες γερμανικές εταιρείες επιθιμούν να δώσουν τα κομμάτια στη Ρωσία.
Σε ένα άλλο μέτωπο, ακόμα κι αν δεν είναι άμεσα μέρος του κινεζικού Δρομου του Μεταξιού, δεν πρέεπι να ξεχάσουμε τη Συμφωνία Ιράν-Ινδίας-Αφγανιστάν για τη Συνεργασία στη Δαμετακόμιση και τη Διεθνή Μεταφορά . Το έργο της Ινδίας και του Ιράν να αναπτύξουν δρόμους, σιδηροδρόμους και λιμάνια επικεντρώθηκε ιδιαίτερα σ το ιρανικό λιμάνι του Chabahar, το οποίο πρόκειται να συνδεθεί μέσω νέων δρόμων και σιδηροδρόμων με την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν Καμπούλ και, στη συνέχεια, με τμήματα της Κεντρικής Ασίας.
Σε ένα άλλο μέτωπο, ακόμα κι αν δεν είναι άμεσα μέρος του κινεζικού Δρομου του Μεταξιού, δεν πρέεπι να ξεχάσουμε τη Συμφωνία Ιράν-Ινδίας-Αφγανιστάν για τη Συνεργασία στη Δαμετακόμιση και τη Διεθνή Μεταφορά . Το έργο της Ινδίας και του Ιράν να αναπτύξουν δρόμους, σιδηροδρόμους και λιμάνια επικεντρώθηκε ιδιαίτερα σ το ιρανικό λιμάνι του Chabahar, το οποίο πρόκειται να συνδεθεί μέσω νέων δρόμων και σιδηροδρόμων με την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν Καμπούλ και, στη συνέχεια, με τμήματα της Κεντρικής Ασίας.
Γιατί το Chabahar; Επειδή αυτή είναι η προτιμώμενη διάδρομο διέλευσης της Ινδίας προς την Κεντρική Ασία και τη Ρωσία, αφού το πέρασμα του Khyber στα αφγανο- πακιστανικά σύνορα, το παραδοσιακό σημείο σύνδεσης της χώρας, παραμένει ιδιαίτερα ασταθές. Χτισμένος από το Ιράν, ο διάδρομος διέλευσης Chabahar- Milak στα σύνορα Ιράν-Αφγανιστάν είναι πλέον έτοιμος. Το Chabahar στησυνέχεια θα συνδεθεί με τα Ουζμπέκικα σύνορα και το Τερμέζ διαμέσου σιδηροδρόμου, το οποίο σημαίνει την μεταφορά ινδικών προϊόντων προς την Κεντρική Ασία και τη Ρωσία.
Σκεφτείτε το σαν το Νότιο Δρόμου του Μεταξιού, που θα συνδέει τη Νότια Ασία με την Κεντρική Ασία, και στο τέλος, αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, τη Δυτική Ασία με την Κίνα. Είναι μέρος ενός εξαιρετικά φιλόδοξου σχεδίου για έναν διάδρομο μεταφορών Βορρά-Νότου, ένα κοινό σχέδιο Ινδίας-Ιράν-Ρωσίας πουξεκίνησε το 2002 και επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη των ενδο- ασιατικών συναλλαγών.
Φυσικά, δεν θα εκπλαγείτε από το γεγονός ότι ακόμα και εδώ, η Κίνα συμμετέχει ενεργά. Κινεζικές εταιρείες έχουν ήδη κατασκευάσει μια σιδηροδρομική γραμμή υψηλής ταχύτητας από την ιρανική πρωτεύουσα Τεχεράνη στο Mashhad, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν. ΗΚίνα χρηματοδότησε επίσης μια γραμμή του μετρό από το αεροδρόμιο Ιμάμ Χομεϊνί στο κέντρο της Τεχεράνης. Και θέλει να χρησιμοποιήσει το Chabahar ως μέρος του λεγόμενου Σιδηρού Δρόμος του Μεταξιού που κάποια μέρα θα διασχίζει το Ιράν και την καλύπτοντας όλη τη διαδρομή προς την Τουρκία. Με βλέμμα στο μέλλον, η Κίνα επενδύει ήδη στην αναβάθμιση των τουρκικών λιμανιών.
Σκεφτείτε το σαν το Νότιο Δρόμου του Μεταξιού, που θα συνδέει τη Νότια Ασία με την Κεντρική Ασία, και στο τέλος, αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, τη Δυτική Ασία με την Κίνα. Είναι μέρος ενός εξαιρετικά φιλόδοξου σχεδίου για έναν διάδρομο μεταφορών Βορρά-Νότου, ένα κοινό σχέδιο Ινδίας-Ιράν-Ρωσίας πουξεκίνησε το 2002 και επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη των ενδο- ασιατικών συναλλαγών.
Φυσικά, δεν θα εκπλαγείτε από το γεγονός ότι ακόμα και εδώ, η Κίνα συμμετέχει ενεργά. Κινεζικές εταιρείες έχουν ήδη κατασκευάσει μια σιδηροδρομική γραμμή υψηλής ταχύτητας από την ιρανική πρωτεύουσα Τεχεράνη στο Mashhad, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν. ΗΚίνα χρηματοδότησε επίσης μια γραμμή του μετρό από το αεροδρόμιο Ιμάμ Χομεϊνί στο κέντρο της Τεχεράνης. Και θέλει να χρησιμοποιήσει το Chabahar ως μέρος του λεγόμενου Σιδηρού Δρόμος του Μεταξιού που κάποια μέρα θα διασχίζει το Ιράν και την καλύπτοντας όλη τη διαδρομή προς την Τουρκία. Με βλέμμα στο μέλλον, η Κίνα επενδύει ήδη στην αναβάθμιση των τουρκικών λιμανιών.
Ποιος έχασε την Ευρασία;
Για τους Κινέζους ηγέτες, το σχέδιο “Μία Ζώνη, ένας Δρόμος”- μια «εταιρική σχέση με πολλαπλούς δακτυλίους συνδεδεμένους μεταξύ τους" - θεωρείται ως μια οδός διαφυγής από τη Συναίνεση της Ουάσιγκτον και το δολλαριο- κεντρικό παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που το συνοδεύει. Και ενώ τα «όπλα» βρίσκονται σε στάδιο επεξεργασίας, το «πεδίο μάχης» του μέλλοντος, κατα τους Κινέζους, είναι ουσιαστικά παγκόσμιο οικονομικό.
Από τη μια πλευρά είναι οι μεγάλες οικονομικές συμφωνίες που εξαγγέλθηκαν από την Ουάσιγκτον - η Trans-Pacific Partnership και η Transatlantic Trade and Investment Partnership – οι οποίες θα χωρίσουν την Ευρασία στα δυο. Από την άλλη, υπάρχει η προσπάθεια για ένα νέο πρόγραμμα παν-Ευρασιατικής ολοκλήρωσης που θα επικεντρώνεται στην Κίνα και θα συμπεριλαμβάνει τη Ρωσία, το Καζακστάν, το Ιράν και την Ινδία ως μείζονες παίκτες. Τον περασμένο Μάιο, η Κίνα και η Ρωσία συμφώνησαν να συντονίζουν από κοινού την Ρωσικής ηγεσίας Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EEU), μέσω νέων έργων του “Δρόμου του Μεταξιού”. Στο πλαίσιο της ανάπτυξης της στρατηγικής εταιρικής σχέσης τους, η Ρωσία είναι ήδη νούμερο ένα προμηθευτής πετρελαίου της Κίνας.
Για τους Κινέζους ηγέτες, το σχέδιο “Μία Ζώνη, ένας Δρόμος”- μια «εταιρική σχέση με πολλαπλούς δακτυλίους συνδεδεμένους μεταξύ τους" - θεωρείται ως μια οδός διαφυγής από τη Συναίνεση της Ουάσιγκτον και το δολλαριο- κεντρικό παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που το συνοδεύει. Και ενώ τα «όπλα» βρίσκονται σε στάδιο επεξεργασίας, το «πεδίο μάχης» του μέλλοντος, κατα τους Κινέζους, είναι ουσιαστικά παγκόσμιο οικονομικό.
Από τη μια πλευρά είναι οι μεγάλες οικονομικές συμφωνίες που εξαγγέλθηκαν από την Ουάσιγκτον - η Trans-Pacific Partnership και η Transatlantic Trade and Investment Partnership – οι οποίες θα χωρίσουν την Ευρασία στα δυο. Από την άλλη, υπάρχει η προσπάθεια για ένα νέο πρόγραμμα παν-Ευρασιατικής ολοκλήρωσης που θα επικεντρώνεται στην Κίνα και θα συμπεριλαμβάνει τη Ρωσία, το Καζακστάν, το Ιράν και την Ινδία ως μείζονες παίκτες. Τον περασμένο Μάιο, η Κίνα και η Ρωσία συμφώνησαν να συντονίζουν από κοινού την Ρωσικής ηγεσίας Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EEU), μέσω νέων έργων του “Δρόμου του Μεταξιού”. Στο πλαίσιο της ανάπτυξης της στρατηγικής εταιρικής σχέσης τους, η Ρωσία είναι ήδη νούμερο ένα προμηθευτής πετρελαίου της Κίνας.
Με την τύχη της Ουκρανίας ακόμα υπό αμφισβήτηση, υπάρχει, προς το παρόν, ελάχιστος χώρο για έναν σοβαρό επιχειρηματικό διαλόγο μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και ΕΕU, που θα μπορούσε κάποια στιγμή στο μέλλον να συγχωνεύσει Ευρώπη και Ρωσία στο κινεζικό όραμα της πλήρους Ευρασιατικής ολοκλήρωσης. Και όμως, επιχειρήσεις τύπου Γερμανίας, ιδίως, παραμένουν προσηλωμένες και να γοητευμένες από τις απεριόριστες δυνατότητες της ιδέας του “Νέου Δρόμου του Μεταξιού” και τον τρόπο που θα μπορούσε να συνδέσει επικερδώς την ήπειρο.
Αν ψάχνετε για ένα μελλοντικό σημάδι χαλάρωσης σε αυτό το κλίμα, ψάξτε για τυχόν κινήσεις της ΕΕ να συνδεθεί οικονομικά με τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης. Τα μέλη του προς το παρόν: η Κίνα, η Ρωσία, και οι τέσσερις "Stans" (Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν ). Ινδία και Πακιστάν είναι να γίνουν μέλη το 2016, και το Ιράν μόλις οι κυρώσεις του ΟΗΕ αρθούν πλήρως. Ένα τεράστιο δεύτερο βήμα (όχι σύντομα) θα ήταν ο διάλογος αυτός να γίνει το εφαλτήριο για την κατασκευή μιας διευρωπαϊκής ζώνης. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνο εάν υπάρξει ένας ουσιαστικός συμβιβασμός στην Ουκρανία και αρθούν οι κυρώσεις της ΕΕ στη εναντίον της Ρωσίας Σκεφτείτε το σαν ένα μακρύ και δύσκολο δρόμο που οδηγεί σε αυτό που ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν προσπάθησε να πουλήσει τους Γερμανούς το 2010: μια ευρασιατική ζώνη ελεύθερου εμπορίου που εκτείνεται από το Βλαδιβοστόκ μεχρι τη Λισαβόνα.
Αν ψάχνετε για ένα μελλοντικό σημάδι χαλάρωσης σε αυτό το κλίμα, ψάξτε για τυχόν κινήσεις της ΕΕ να συνδεθεί οικονομικά με τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης. Τα μέλη του προς το παρόν: η Κίνα, η Ρωσία, και οι τέσσερις "Stans" (Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν ). Ινδία και Πακιστάν είναι να γίνουν μέλη το 2016, και το Ιράν μόλις οι κυρώσεις του ΟΗΕ αρθούν πλήρως. Ένα τεράστιο δεύτερο βήμα (όχι σύντομα) θα ήταν ο διάλογος αυτός να γίνει το εφαλτήριο για την κατασκευή μιας διευρωπαϊκής ζώνης. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνο εάν υπάρξει ένας ουσιαστικός συμβιβασμός στην Ουκρανία και αρθούν οι κυρώσεις της ΕΕ στη εναντίον της Ρωσίας Σκεφτείτε το σαν ένα μακρύ και δύσκολο δρόμο που οδηγεί σε αυτό που ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν προσπάθησε να πουλήσει τους Γερμανούς το 2010: μια ευρασιατική ζώνη ελεύθερου εμπορίου που εκτείνεται από το Βλαδιβοστόκ μεχρι τη Λισαβόνα.
Όλα αυτά θα συμβούν φυσικά μόνο πάνω από το πτώμα της Ουάσινγκτον. Αυτή τη στιγμή τα συναίσθήματα κυμαίνονται από χαιρεκακία για τον οικονομικό «θάνατο» των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), οι περισσότεροι εκ των οποίων αντιμετωπίζουν τρομακτικές οικονομικές εξαρθρώσεις, ακόμη και αν η πολιτική, διπλωματική και στρατηγική τους ολοκλήρωση προχωρά με εντατικούς ρυθμούς, υπό τον φόβο ή ακόμη και αναμονή ενός Γ 'Παγκοσμιου Πολέμου και την Ρωσική "απειλή".
Κανείς στην Ουάσινγκτον δεν θέλει να "χαθεί" Ευρασία από την Κίνα και τους νέους Δρόμους του Μεταξιού. Σε αυτό που ο πρώην Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι αποκαλεί “Μεγάλη Σκακιέρα”, οι ελίτ Beltway και η τεχνοκράτες που τους ακολουθούν δεν θα επιτρέψουν ποτέ το να δούν τις ΗΠΑ υποβιβασμένες στο ρόλο του «υπεράκτιουαντίβαρου», ενώ η Κίνα να κυριαρχεί στη διαδικασία ολοκλήρωσης της Ευρασίας. Εξ' ού και οι δύο αυτές εμπορικές συμφωνίες και αυτός ο «άξονας», η αυξημένη ναυτική παρουσία των ΗΠΑ στα ασιατικά νερά, η νέα προσπάθεια να «αναχαιτιστεί» η Κίνα και η δαιμονοποίηση τόσο της Ρωσίας του Πούτιν όσο και της κινεζικής στρατιωτικής απειλής.
Κανείς στην Ουάσινγκτον δεν θέλει να "χαθεί" Ευρασία από την Κίνα και τους νέους Δρόμους του Μεταξιού. Σε αυτό που ο πρώην Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι αποκαλεί “Μεγάλη Σκακιέρα”, οι ελίτ Beltway και η τεχνοκράτες που τους ακολουθούν δεν θα επιτρέψουν ποτέ το να δούν τις ΗΠΑ υποβιβασμένες στο ρόλο του «υπεράκτιουαντίβαρου», ενώ η Κίνα να κυριαρχεί στη διαδικασία ολοκλήρωσης της Ευρασίας. Εξ' ού και οι δύο αυτές εμπορικές συμφωνίες και αυτός ο «άξονας», η αυξημένη ναυτική παρουσία των ΗΠΑ στα ασιατικά νερά, η νέα προσπάθεια να «αναχαιτιστεί» η Κίνα και η δαιμονοποίηση τόσο της Ρωσίας του Πούτιν όσο και της κινεζικής στρατιωτικής απειλής.
Σε νίκησα Θουκυδίδη
Πράγμα που μας φέρνει πίσω στο φλέρτ του Xi με τον Rifkin. Μην αμφιβάλετε: ό, τι και αν θέλει η Ουάσιγκτο, η Κίνα είναι πράγματι η ανερχόμενη δύναμη στην Ευρασία και ένας ισχυρός οικονομικός μαγνήτης. Από το Λονδίνο στο Βερολίνο, υπάρχουν ενδείξεις στην ΕΕ ότι, παρά τις τόσες δεκαετίες διατλαντικής υποταγής, υπάρχει και κάτι πολύ ελκυστικό ώστε να αγνοήσει αυτό που η Κίνα έχει να προσφέρει. Υπάρχει ήδη μια ώθηση προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης μιας πανευρωπαϊκής ψηφιακής οικονομίας που συνδέεται στενά με την Κίνα. Ο στόχος θα είναι ένας ψηφιακά ολοκληρωμένος οικονομικός χώρος που θα εκτείνεται στην Ευρασία, που με τη σειρά του θα αποτελέσει ουσιαστικό δομικό στοιχείο για την εν λόγω Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση στη μετά- άνθρακα εποχή.
Το G-20 φέτος έλαβε χώρα στην Αττάλεια της Τουρκίας, και ήταν μια εριστική συνάντηστ, κυριαρχούμενη από τον τζιχαντισμό του Ισλαμικού Κράτους στους δρόμους του Παρισιού. Το G-20 το 2016 θα γίνει στη Hangzhou, στην Κίνα, η οποία τυχαίνει να είναι επίσης η πατρίδα του Jack Ma και η έδρα της Alibaba. Δεν μπορείτε να πάρετε περισσότερη Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση από αυτό.
Ένα έτος είναι μια αιωνιότητα στην γεωπολιτική. Τι γίνεται όμως εάν το 2016 η Hangzhou πράγματι προσφέρει ένα όραμα για το μέλλον, αυτό της αφθονίας των δρόμοων του μεταξιού και των νυχτερινών τρένων από την Κεντρική Ασία στο Ντούισμπουργκ της Γερμανία, ένα μέλλον αναμφισβήτητα κυριαρχούμενο από το όραμα του Χi. Είναι, τουλάχιστον, πρόθυμος να κατοχυρώσει το G-20 ως έναν πολυπολικό, παγκόσμιο μηχανισμό για τον συντονισμό ενός κοινού πλαισίου ανάπτυξης. Μέσα σε αυτό, Ουάσιγκτον και το Πεκίνο θα μπορούσαν μερικές φορές πραγματικά να συνεργαστούν σε έναν κόσμο στον οποίο το σκάκι, και όχι η ναυμαχία, θα αναδειχθεί στο παιχνίδι του αιώνα.
Πράγμα που μας φέρνει πίσω στο φλέρτ του Xi με τον Rifkin. Μην αμφιβάλετε: ό, τι και αν θέλει η Ουάσιγκτο, η Κίνα είναι πράγματι η ανερχόμενη δύναμη στην Ευρασία και ένας ισχυρός οικονομικός μαγνήτης. Από το Λονδίνο στο Βερολίνο, υπάρχουν ενδείξεις στην ΕΕ ότι, παρά τις τόσες δεκαετίες διατλαντικής υποταγής, υπάρχει και κάτι πολύ ελκυστικό ώστε να αγνοήσει αυτό που η Κίνα έχει να προσφέρει. Υπάρχει ήδη μια ώθηση προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης μιας πανευρωπαϊκής ψηφιακής οικονομίας που συνδέεται στενά με την Κίνα. Ο στόχος θα είναι ένας ψηφιακά ολοκληρωμένος οικονομικός χώρος που θα εκτείνεται στην Ευρασία, που με τη σειρά του θα αποτελέσει ουσιαστικό δομικό στοιχείο για την εν λόγω Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση στη μετά- άνθρακα εποχή.
Το G-20 φέτος έλαβε χώρα στην Αττάλεια της Τουρκίας, και ήταν μια εριστική συνάντηστ, κυριαρχούμενη από τον τζιχαντισμό του Ισλαμικού Κράτους στους δρόμους του Παρισιού. Το G-20 το 2016 θα γίνει στη Hangzhou, στην Κίνα, η οποία τυχαίνει να είναι επίσης η πατρίδα του Jack Ma και η έδρα της Alibaba. Δεν μπορείτε να πάρετε περισσότερη Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση από αυτό.
Ένα έτος είναι μια αιωνιότητα στην γεωπολιτική. Τι γίνεται όμως εάν το 2016 η Hangzhou πράγματι προσφέρει ένα όραμα για το μέλλον, αυτό της αφθονίας των δρόμοων του μεταξιού και των νυχτερινών τρένων από την Κεντρική Ασία στο Ντούισμπουργκ της Γερμανία, ένα μέλλον αναμφισβήτητα κυριαρχούμενο από το όραμα του Χi. Είναι, τουλάχιστον, πρόθυμος να κατοχυρώσει το G-20 ως έναν πολυπολικό, παγκόσμιο μηχανισμό για τον συντονισμό ενός κοινού πλαισίου ανάπτυξης. Μέσα σε αυτό, Ουάσιγκτον και το Πεκίνο θα μπορούσαν μερικές φορές πραγματικά να συνεργαστούν σε έναν κόσμο στον οποίο το σκάκι, και όχι η ναυμαχία, θα αναδειχθεί στο παιχνίδι του αιώνα.
Σε νίκησα Θουκυδίδη
Ο Pepe Escobar είναι ένας ανεξάρτητος πολιτικός αναλυτής που γράφει για τους RT και Sputnik, ενώ είναι ταχτικός συνεργάτης του TomDispatch. Το τελευταίο του βιβλίο είναι “Η Αυτοκρατορία του Χάους”. Το επόμενο, “Το 2030”, θα βγει σε κυκλοφορία τον επόμενο μήνα.
Escobar P. (2015). Will Chess, not Battleship, be the game of the future in Eurasia? Silk roads, night trains and the third Industrial Revolution in China, Le Mond Diplomatique, cited from http://mondediplo.com/openpage/will-chess-not-battleship-be-the-game-of-the, last cited at 09.12.2015
* Η μετάφραση έγινε από την Νάσια Πλιακογιάννη.
http://antapocrisis.gr
/
/
ΤΕΤΑΡΤΗ 30-12-2015
