Ενας Ελληνας πολίτης θεωρείται τυχερός όταν έχει δουλειά και πληρώνεται. Μάλιστα, κάποιος που οι μεικτές μηνιαίες αποδοχές του φτάνουν τα 1.500 ευρώ, τότε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και προνομιούχος. Ωστόσο από τη στιγμή που ο εργοδότης θα καταβάλει το μισθό στον υπάλληλο τα χρήματα θα ξεκινήσουν να «χάνονται» με αποτέλεσμα στην τσέπη του το πραγφματικό ποσό που φτάνει είναι 620 ευρώ. Οπως αναφέρει και η Καθημερινή, το 60% του μισθού καταλήγει στα ταμεία του κράτους.
Οι λόγοι είναι απλοί: φόρος εισοδήματος, ασφαλιστικές εισφορές, εισφορά αλληλεγγύης, φόρος κατοχής ακινήτων, τέλη κυκλοφορίας, ειδικοί φόροι κατανάλωσης σε είδη πρώτης ανάγκης και ΦΠΑ.
Η Βαβέλ των κρατήσεων
Μπορεί στα χαρτιά ο μισθός που έχει συμφωνήσει ο εργοδότης με τον υπάλληλο να είναι τα 1.500 ευρώ, ωστόσο πριν μπουν τα χρήματα στο λογαριασμό του εργαζομένου αρχίζουν οι απώλειες. Καταρχήν ο εργοδότης παρακρατεί αυτομάτως 248 ευρώ για την ασφαλιστική εισφορά του εργαζομένου και την αποδίδει στο ΙΚΑ. Επιπλέον, κρατά 126 ευρώ για το φόρο εισοδήματος, αλλά και 13 ευρώ για το «προσωρινό μέτρο» της εισφοράς αλληλεγγύης. Αίφνης, οι καθαρές αποδοχές που φτάνουν στην τσέπη του υπαλλήλου είναι 1.116 ευρώ.
Το κόστος του σπιτιού και το χαράτσι της ΔΕΗ
Στο παράδειγμα που φέρνει η Καθημερινή, ένας κάτοικος Χαλανδρίου που ζει σε ένα διαμέρισμα 120 τ.µ. πενταετίας καλείται να πληρώσει για κάθε τετραγωνικό περίπου 6,5 ευρώ φόρο κατοχής, το γνωστό «χαράτσι της ∆ΕΗ», ή 780 ευρώ συνολικά. Το κόστος, σε μηνιαία βάση, προσθέτει μία έξτρα επιβάρυνση που φτάνει τα 65 ευρώ. Ο μισθός ήδη βρίσκεται στα 1.051 ευρώ.
Το κόστος του αυτοκινήτου
Ο αμέσως επόμενος πονοκέφαλος είναι το αυτοκίνητο. Για παράδειγμα, αν ο μισθωτός έχει ένα αυτοκίνητο 1.600 κυβικών θα πρέπει να πληρώνει 265 ευρώ ετησίως σε τέλη κυκλοφορίας (ή 22 ευρώ το μήνα). Αν χρειάζεται να οδηγεί κιόλας πολύ περίπου 15.000 χιλιόμετρα το χρόνο θα αυξάνει και την κατανάλωση της βενζίνης, η οποία θα φτάνει τα 1.200 λίτρα. Ο φόρος ανά λίτρο φτάνει περίπου στο ένα ευρώ (στη βενζίνη επιβάλλεται και φόρος κατανάλωσης και ΦΠΑ), που σημαίνει ότι στο καύσιμο επιβάλλεται φόρος 100 ευρώ το μήνα.
Ο... τρόμος της θέρμανσης και οι λογαριασμοί ΔΕΗ – κινητού τηλεφώνου
Η ηλεκτροδότηση και η θέρμανση είναι βασικές ανάγκες και δεν μπορεί να τις αποφύγει ο πολίτης. Ετσι, για το διαμέρισμα των 120 τετραγωνικών στην Αττική χρειάζεται περίπου 1.200 λίτρα πετρέλαιο. Με τιμή λιανικής στο 1,28 ευρώ, ο φόρος διαμορφώνεται στα 57 λεπτά. ∆ηλαδή, πληρώνει περίπου 1.500 ευρώ στον έμπορο καυσίμων και από αυτά τα 684 (ή 57 ευρώ το μήνα) κατευθύνονται στα κρατικά ταμεία.
Και τώρα η ΔΕΗ. Ο μισθωτός του παραδείγματος καλείται να πληρώσει και το λογαριασμό της ΔΕΗ, ο οποίος όπως γνωρίζουμε οι περισσότεροι μόνο μικρός δεν είναι. Λοιπόν, για κατανάλωση 1.200 κιλοβατωρών ανά τετράμηνο, η ∆ΕΗ χρεώνει περίπου 115 ευρώ. Ωστόσο, ο λογαριασμός εκτοξεύεται στα 300 αν συνυπολογιστούν δημοτικά τέλη και φόροι, τέλος ακίνητης περιουσίας, ΦΠΑ, ειδικός φόρος κατανάλωσης και διάφορες χρεώσεις για το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και τη μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων. Ολα αυτά βγαίνουν περίπου στα 185 ευρώ το τετράμηνο ή 46 ευρώ μηνιαίως.
Ανάμεσα στους λογαριασμούς που έρχονται κάθε μήνα στο σπίτι, φτάνει και αυτός της κινητής τηλεφωνίας. Αν υποτεθεί ότι κάνει λογαριασμό 41 ευρώ το μήνα, τα 11,33 είναι φόρος (φόρος κινητής τηλεφωνίας και ΦΠΑ επί του φόρου). Αν καπνίζει κιόλας ένα πακέτο την ημέρα, χρειάζεται άλλα 114 ευρώ. Από αυτά τα 92 είναι φόροι. Αν αφαιρεθούν οι δαπάνες που προαναφέρθηκαν, στον φορολογούμενο έχουν απομείνει περίπου 500 ευρώ για να καλύψει τα έξοδα του σούπερ μάρκετ, ένδυση, υπόδηση, φροντιστήρια κ.λπ. Αυτές οι δαπάνες υπάγονται σε ΦΠΑ 23% ή 13% για τα τρόφιμα, που σημαίνει ότι η εφορία απορροφά περίπου 100 ευρώ μηνιαίως.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των εξόδων, που είναι καθημερινά και τα περισσότερα αναγκαία, είναι ο μισθός των 1.500 ευρώ να χάνονται 880 ευρώ και ο μισθωτός να μένει με 620 ευρώ στην τσέπη
Οπως αναφέρει και το δημοσίευμα, όλοι οι πολίτες στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν αυτούς τους φόρους, ωστόσο στους Ελληνες, επιβάλλεται σχεδόν παντού ο υψηλότερος συντελεστής χωρίς οι παροχές που λαμβάνουν από το κράτος ως ανταπόδοση της υψηλής φορολογίας να είναι ανάλογης ποιότητας.
Στην Ελλάδα οι πολίτες υφίστανται τις μεγαλύτερες κρατήσεις από το μισθό τους, αντιμετωπίζουν τον τρίτο υψηλότερο ΦΠΑ στην Ευρώπη και τον μεγαλύτερο φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης, πληρώνουν ειδικό φόρο κατανάλωσης στο ηλεκτρικό ρεύμα και στο κινητό τηλέφωνο, ενώ έχει θεσπιστεί φόρος κατοχής για αυτοκίνητα και ακίνητα.
10 ιστορίες φορολογικού παραλόγου
Στην Ελλάδα πληρώνεις φόρο επειδή κατέχεις δελτίο παροχής υπηρεσιών, ανεξαρτήτως αν το χρησιμοποιείς ή όχι. Πληρώνεις φόρο επειδή είσαι ιδιοκτήτης ενός ακινήτου, ανεξαρτήτως αν αυτό σου αποφέρει εισόδημα ή όχι. Και πληρώνεις φόρο πολυτελείας για ένα αυτοκίνητο άνω των 2.000 κυβικών, ακόμη και αν αυτό είναι κλεισμένο στο γκαράζ.
Σε μια αποθήκη 100 τετραγωνικών μέτρων με αντικειμενική αξία 10.000 ευρώ, επιβάλλεται το ίδιο τέλος ακινήτων με ένα ρετιρέ έκτου ορόφου ίδιας επιφάνειας - το ρετιρέ έχει δεκαπλάσια αντικειμενική αξία. Ενα από τα «θαύματα» που γίνονται με το χαράτσι της ΔΕΗ, το οποίο εν πολλοίς διατηρείται και με τον ενιαίο φόρο ακινήτων.
Υπολογίζουμε φόρο στο... φόρο. Επί του φόρου εισοδήματος που παρακρατείται από το μισθό μας, επιβάλλουμε εισφορά αλληλεγγύης. Επί του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης ή στη βενζίνη, καταλογίζεται ΦΠΑ, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με το φόρο κινητής τηλεφωνίας.
Ο πελάτης πληρώνει την αξία των προϊόντων που προμηθεύτηκε με μεταχρονολογημένη επιταγή εξάμηνης διάρκειας. Η εφορία όμως εισπράττει το ΦΠΑ ανά μήνα ή ανά τρίμηνο. Ισως ο κυριότερος λόγος συσσώρευσης χρεών από ΦΠΑ ειδικά από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Κατά την απόκτηση ενός ακινήτου με οποιονδήποτε τρόπο (αγορά, γονική παροχή, κληρονομιά), η εφορία δεν καταγράφει στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο τα στοιχεία (επιφάνεια, διεύθυνση κ.λπ.), παρά το γεγονός ότι αυτός που αποκτά το ακίνητο πρέπει υποχρεωτικά να επισκεφτεί την αρμόδια ΔΟΥ. Καλείται ο ίδιος ο φορολογούμενος να το πράξει συμπληρώνοντας τη δήλωση Ε9 -πολλές φορές λανθασμένα- με καθυστέρηση έως και 20 μηνών.
Ο ενοικιαστής δεν πληρώνει το ενοίκιο. Οµως, ο ιδιοκτήτης θα πληρώσει το φόρο που αναλογεί κανονικά, εκτός και αν αποφασίσει να το χάσει οριστικά, δωρίζοντάς το στο... κράτος. Η δήλωση δωρεάς δεν µπορεί να ανακληθεί.
Μνημείο παραλογισμού αποτελεί η επιβολή του φόρου πολυτελείας στα Ι.Χ. άνω των 1.929 κυβικών. Μοντέλο Mercedes του 2012, σημερινής αξίας 44.000 ευρώ, επιβαρύνεται μόνο με τέλη κυκλοφορίας ύψους 255 ευρώ γιατί έχει μικρό κινητήρα. Αντιθέτως, αυτοκίνητο μάρκας ΚΙΑ του 2003, το οποίο δεν «πιάνει» περισσότερα από 2.000 - 3.000 ευρώ στην αγορά, φορολογείται με φόρο πολυτελούς διαβίωσης και τέλη κυκλοφορίας ύψους... 1.880 ευρώ, περίπου όσα και η αξία του.
Οι φοιτητές με μηδενικό εισόδημα που σπουδάζουν στην επαρχία δεν δικαιούνται επίδομα θέρμανσης γιατί θεωρούνται «προστατευόμενα μέλη». Οι φοιτητές που έχουν βρει δουλειά και υποβάλλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση εισπράττουν κανονικά το επίδομα.
Οι φορολογικές δηλώσεις υποβλήθηκαν φέτος ηλεκτρονικά. Ομως, εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι πρέπει να επισκεφτούν την εφορία τουλάχιστον τρεις φορές, μόνο και μόνο επειδή δικαιούνται επιστροφή φόρου:
Η πρώτη επίσκεψη για να γίνει έλεγχος της δήλωσης και να προσκομισθούν τα δικαιολογητικά.
Η δεύτερη επίσκεψη για να γνωστοποιηθεί στον φορολογούμενο ότι θα πρέπει να προσκομίσει -όταν θα κληθεί εγγράφως- αίτηση, στην οποία θα αναγράφεται ο τραπεζικός του λογαριασμός.
Και η τρίτη επίσκεψη για να κατατεθεί η σχετική αίτηση. Μπορεί κάλλιστα ο αριθμός του τραπεζικού λογαριασμού να έχει δηλωθεί στην αρχική φορολογική δήλωση. Αυτό δεν παίζει, όμως, ρόλο καθώς το τμήμα εσόδων μιας εφορίας που ζητάει τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού δεν επικοινωνεί με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, που υποδέχεται τις ηλεκτρονικές φορολογικές δηλώσεις.
Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται φέτος για όλους τους φορολογουμένους που κλήθηκαν για επανέλεγχο και δικαιούνται επιστροφή φόρου. Σε δεινή θέση βρίσκονται οι κάτοικοι απομακρυσμένων ή νησιωτικών περιοχών, όπως ο υπαγόμενος στη ΔΟΥ Μήλου, που πρέπει να απευθυνθεί στη ΔΟΥ Πειραιά, ή ο κάτοικος της Ορεστιάδας, ο οποίος υπάγεται πλέον στη ΔΟΥ Αλεξανδρούπολης.
Τα τεκμήρια διαβίωσης αποτελούν ούτως ή άλλως ελληνική πατέντα, ενώ το ύψος στο οποίο έχουν εκτιναχθεί δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Το πιο εντυπωσιακό, πάντως, είναι ότι πλέον αποτελεί τεκμήριο και ο... γάμος. Ζευγάρι παντρεμένων πρέπει να καλύψει τεκμήριο 5.000 ευρώ, ακόμη και αν δεν έχει κανένα απολύτως περιουσιακό στοιχείο στην κατοχή του.
Τρ. 12/11/13 
