Συγκλονιστικές εξελίξεις στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη προβλέπει με συνέντευξή του στο Liberal και στον Βασίλη Γεώργα ο Γραμματέας της Π.Σ. της ΛΑ.Ε. Παναγιώτης Λαφαζάνης.
Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης θεωρεί οτι είναι πιθανόν η ευρωζώνη να διαλυθεί λόγω των αντιθέσεων και αντιφάσεων της μέσα στο 2017 και να προκύψει μια μικρότερη ζώνη ενός νέου ευρώ (“μάρκου”), ενώ η Ελλάδα είναι, έτσι και αλλιώς, πολύ δύσκολο να κρατηθεί εντός της ευρωζώνης μέσα στο 2017. Το θέμα για την Ελλάδα είναι να μην βρεθεί απροετοίμαστη με μια ασύντακτη έξοδο από την ευρωζώνη αλλά να αποχωρήσει από την ευρωζώνη στη βάση ενός σχεδίου και ενός ριζοσπασπικού προγράμματος ανασυγκρότησης και προοπτικής για τη χώρα και τον λαό.
Ο Παναγ. Λαφαζάνης χαρακτήρισε φαρσοκωμωδία την επιδίωξη όλου του μνημονιακού κατεστημένου να κλείσει άρον-άρον η δεύτερη αξιολόγηση, αφού αυτή θα συνοδεύεται με σκληρό πακέτο μέτρων, στην ουσία τέταρτο μνημόνιο, και θα επιδεινώσει περισσότερο τη θέση της χώρας και της προοπτική της.
Ο Παναγ. Λαφαζάνης τόνισε, ακόμα, οτι η πολιτική του νέου αμερικανού Προέδρου, Ντ. Τραμπ, θα αλλάξει τα δεδομένα στον κόσμο όπως τον γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες. Η λεγόμενη “παγκοσμιοποίηση” , όπως την γνωρίσαμε, πιθανότατα γίνεται παρελθόν και ένας νέος κόσμος αναδύεται μέσα στο 2017. Αυτός ο κόσμος μπορεί να αποδειχθεί πιο συγκρουσιακός, και καταστροφικός, αν δεν μπορέσει η Αριστερά να βάλει το στίγμα της στις παγκόσμιες εξελίξεις.
Ο Παν. Λαφαζάνης τόνισε οτι από εξωτερικούς παράγοντες και κυρίως από κοινωνικές εκρήξεις στη χώρα, μπορεί να προκύψουν μεγάλες ανατροπές, ενώ πρόβλεψε οτι δύσκολα αυτή η κυβέρνηση θα βγάλει το 2017, το σκληρότερο έτος από όλα τα μνημονιακά χρόνια.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα όσο ποτέ, αποσαφήνισε ο Παναγ. Λαφαζάνης, είναι ένα μεγάλο ενωτικό μέτωπο, πολιτικό, κινηματικό, εκλογικό όλων των αριστερών πατριωτικών δημοκρατικών δυνάμεων για να υπάρξει μια νέα ανατρεπτική δυναμική στη χώρα. Σε αυτό το μέτωπο δε περισσεύει κανείς με συνεπή αντιμνημονιακό προσανατολισμό στη βάση ενός θετικού ριζοσπαστικού προγράμματος.
Η συνέντευξη στον Βασίλη Γεώργα:
*Προβλέπετε ότι θα ξαναζήσουμε μέρες του 2015 ή η κυβέρνηση θα κλείσει τελικά γρήγορα τη 2η αξιολόγηση;
Οι μέρες του 2015 ήταν πολύ διαφορετικές και δεν υπάρχει καμία σύγκριση με το σήμερα. Το 2015 η χώρα αντιμετώπισε μια διαπάλη για το που θα πάει. Αν θα ξαναμπεί στο μνημονιακό εκτροφείο ή θα απαλλαγεί από αυτό. Δυστυχώς κέρδισαν οι δυνάμεις της μνημονιακής υποδούλωσης και έτσι έχουμε μπει πλέον στο τρίτο και ίσως καταστροφικότερο μνημόνιο για τη χώρα. Σήμερα ζούμε μια φαρσοκωμωδία. Όλες οι κατεστημένες δυνάμεις επιδιώκουν την άρον – άρον ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης αγνοώντας ότι αυτή συνεπάγεται σκληρά μέτρα. Αντέχει η χώρα νέα μείωση αφορολόγητου ορίου, νέα περικοπή συντάξεων και πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% για χρόνια; Γιατί αυτό σημαίνει η δεύτερη αξιολόγηση.
*Σημαίνει, όμως και χρήματα που δεν τα έχουμε, και ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης…
Το άλλοθι των χρημάτων είναι κωμικό. Η ποσοτική χαλάρωση, αν συμβεί, θα έχει πάρα πολύ μικρή επίπτωση στην ελληνική οικονομία. Ιδιαίτερα με την κατάσταση που επικρατεί και τις μαύρες τρύπες που υπάρχουν στο τραπεζικό σύστημα. Επομένως δεν καταλαβαίνω γιατί επιδιώκουν με τέτοιο φανατισμό την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και τα σκληρά μέτρα που θα τη συνοδεύσουν, τα οποία συνιστούν, είτε το πούμε έτσι είτε όχι, ένα τέταρτο μνημόνιο.
Οι δανειστές δεν θέλουν να κλείσουν με την ελληνική εκκρεμότητα;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ για το τελευταίο που ενδιαφέρονται αυτή την ώρα είναι να επισπεύσουν τις διαδικασίες της αξιολόγησης. Το ενδιαφέρον τους πλέον δεν είναι η Ελλάδα όπως ήταν παλαιότερα. Είναι τόσο μεγάλα τα προβλήματα που έχει σήμερα η ευρωζώνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε η προσοχή έχει στραφεί στην προσπάθεια να τα αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα. Και βεβαίως η Ελλάδα είναι το μπαλάκι ανάμεσα στις αντιθέσεις που έχουν τώρα το ΔΝΤ και η γερμανική ΕΕ αλλά και οι δυνάμεις της ΕΕ μεταξύ τους. Υπάρχει μια διελκυστίνδα για τον χαρακτήρα των μέτρων που πρέπει να ληφθούν, για τη συμμετοχή του ΔΝΤ και για τους όρους της συμμετοχής του στο ελληνικό πρόγραμμα. Όλα αυτά θα εξαρτηθούν από το που θα βρουν μια βάση συνεννόησης η Γερμανία και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
*Είναι πραγματική αυτή η διαφωνία μεταξύ Ε.Ε και ΔΝΤ ή πιστεύετε πως εξυπηρετεί άλλες σκοπιμότητες;
Βεβαίως και είναι πραγματική. Το τελευταίο που θα ήθελε το ΔΝΤ είναι να μπει στο ελληνικό πρόγραμμα διότι ξέρει ότι είναι αποτυχημένο, ότι δεν θα έχει θετική επίπτωση στην ελληνική οικονομία και θα χάσει τα λεφτά του από χέρι. Επομένως θέλει να αποφύγει το πικρό ποτήρι της συμμετοχής του στο ελληνικό πρόγραμμα. Ακόμη και ως τεχνικός σύμβουλος δεν θα ήθελε να συμμετάσχει, διότι έχει ευθύνη. Έχει, όμως, αγκιστρωθεί και δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιες θα είναι οι αποφάσεις που θα ληφθούν στο τέλος, και ειδικά με ποιους όρους θα μπει, αν μπει τελικά, στο τρίτο μνημόνιο.
*Ακόμη και αν κλείσει η αξιολόγηση πιστεύετε πως η κυβέρνηση θα ζητήσει αυξημένη πλειοψηφία από τη Βουλή αν πρόκειται να τεθεί θέμα θεσμοθέτησης του κόφτη σε μισθούς – συντάξεις και νέας μείωσης του αφορολογήτου;
Η κυβέρνηση από τη στιγμή που θα συμφωνήσει στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και των μέτρων που θα τη συνοδεύουν το πιθανότερο είναι ότι θα αναλάβει την ευθύνη της ψήφισης και υλοποίησής τους. Βεβαίως θα θέλει μια ευρύτερη πλειοψηφία, θα την επιδιώξει ίσως, αλλά θα είναι πολύ δύσκολο να ακυρώσει τη συμφωνία στο όνομα της ευρύτερης πλειοψηφίας. Ούτε θα της είναι εμπόδιο να τα ψηφίσει τα μέτρα αν δεν εξασφαλίσει ευρύτερη συναίνεση.
*Μπορεί η Ελλάδα να ανακάμψει οικονομικά με τέτοια μέτρα και το πρόγραμμα να βγει με αυτά τα πρωτογενή πλεονάσματα των 6,5 δισ. ευρώ το χρόνο;
Πιστεύω ότι μέσα στο 2017 θα έχουμε συγκλονιστικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Εξελίξεις οι οποίες μπορούν να προκύψουν από τα μεγάλα αδιέξοδα που θα συνεχιστούν και αυτή τη χρονιά ιδιαίτερα στο κοινωνικό-οικονομικό πεδίο. Το 2017 θα είναι η χειρότερη μνημονιακή χρονιά για τη χώρα. Πολύ σκληρή χρονιά και για την οικονομία και για την κοινωνία διότι επισωρεύονται παλιά και νέα μνημονιακά μέτρα και δημιουργούν μια εφιαλτική κατάσταση. Εδώ πρέπει να εκτιμήσουμε και την παράμετρο του κοινωνικού πεδίου. Προβλέπω ότι μέσα στο 2017 θα έχουμε μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις οι οποίες μπορεί να προκύψουν ακόμη και από ασήμαντες αφορμές που θα δώσουν το έναυσμα για ισχυρές κοινωνικές εκρήξεις. Ταυτόχρονα βλέπω ότι η ευρωζώνη κλυδωνίζεται, και ίσως μέσα στο 2017 να δούμε το τέλος της και την ενδεχόμενη διαίρεσή της. Κάτι που θα σημάνει ότι η Ελλάδα θα βρεθεί ασύντακτα εκτός ευρώ, χωρίς σχέδιο και χωρίς πρόγραμμα. Και αυτό καταλαβαίνετε ότι θα είναι ιδιαίτερα επώδυνο. Όλα αυτά δείχνουν το αδιέξοδο στο οποίο βρισκόμαστε. Με όλα αυτά τα σκληρά μέτρα που θα επιβληθούν έτσι και αλλιώς, η Ελλάδα δεν έχει καμία προοπτική. Ούτε αυτή η κυβέρνηση έχει μέλλον. Η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται με τον ίδιο τρόπο και να ακολουθεί μια μνημονιακή περιπέτεια η οποία είναι απολύτως αδιέξοδη και αποτυχημένη. Είναι από χέρι χαμένη. Η χώρα μας πρέπει να βρει τη δύναμη και να αναλάβει την ευθύνη να ακολουθήσει έναν εναλλακτικό δρόμο. Να προχωρήσει σχεδιασμένα στην έξοδο από την ευρωζώνη στη βάση ενός ριζοσπαστικού προγράμματος και να ακολουθήσει μια νέα πορεία. Να μην της επιβληθούν εξελίξεις από άλλες καταστάσεις οι οποίες θα είναι επώδυνες. Πρέπει να σχεδιάσει η ίδια τις εξελίξεις.
Αυτά τα σενάρια τα ακούμε συνεχώς. Τα έχουμε ακούσει από όλες τις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις, τα επαναλαμβάνει διαρκώς και η κυβέρνηση Τσίπρα. Κάθε μήνας που περνάει έρχεται ένα καινούριο αισιόδοξο σενάριο που επίκειται και θα ανοίξει έναν ελπιδοφόρο δρόμο για τη χώρα. Όπως δεν πραγματοποιήθηκαν και τα προηγούμενα, έτσι δεν θα πραγματοποιηθούν και τα νέα αισιόδοξα σενάρια. Μπήκαμε με τους χειρότερους οιωνούς στον καινούριο χρόνο, με την αξιολόγηση να καρκινοβατεί, τις αντιθέσεις στους θεσμούς να επιτείνονται, την αγορά να βρίσκεται στο ναδίρ και την φτώχεια να εξαπλώνεται. Βλέπουμε επίσης αυτά που συμβαίνουν στην ευρωζώνη. Η Ιταλία είναι με το μισό πόδι στη λιρέτα. Η Γαλλία αντιμετωπίζει τρομακτικά διλήμματα το επόμενο διάστημα.
*Συνεπώς που οδεύουμε;
Σε όλες τις χώρες το κύμα αμφισβήτησης προς το ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση γιγαντώνεται. Στην Ελλάδα θεωρώ ότι πλέον η επιλογή του εθνικού νομίσματος είναι πλειοψηφική μέσα στην κοινωνία. Βλέπω ότι μια νέα πόλωση αναδύεται ανάμεσα στους λεγόμενους ευρωπαϊστές και στους λεγόμενους αντιευρωπαϊστές, για να το πω σχηματικά. Επομένως όλα αυτά δείχνουν ότι βαδίζουμε σε νέες καταστάσεις για τη χώρα μας και την Ευρώπη και τον κόσμο. Η Ελλάδα δεν μπορεί να πορεύεται με όνειρα θερινής νυκτός σε αυτό το πεδίο. Πρέπει να αντιληφθεί ότι με παλαιές και αποτυχημένες συνταγές δεν αντιμετωπίζονται οι νέες καταστάσεις.
*Ένα ερώτημα είναι ποια θα είναι και η πολιτική που θα ακολουθήσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ απέναντι στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την ευρωζώνη και στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση…
Διαβλέπω κάποιες τάσεις οι οποίες αναδεικνύουν μια νέα πολιτική κατεύθυνση από την πλευρά των ΗΠΑ. Δεν ξέρω, για παράδειγμα, αν ο Τραμπ θα ακολουθήσει την παλιά πολιτική που είχαν οι ΗΠΑ απέναντι στην ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ΟΝΕ. Θα τις υποστηρίξει; Με ποιες πολιτικές δυνάμεις θα αναπτύξει σχέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Με τις παραδοσιακές συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης ή με τις ακροδεξιές δυνάμεις του ευρωσκεπτικισμού; Αυτό είναι ένα ερώτημα. Δεν θέλω αυτή τη στιγμή να προεξοφλήσω τις επιλογές που θα κάνουν οι ΗΠΑ, αλλά είναι ένας παράγοντας που πρέπει να σταθμιστεί πάρα πολύ σοβαρά. Ο Τραμπ σαφώς αναδεικνύει μια πολιτική οικονομικού προστατευτισμού. Βλέπετε τι κάνει τώρα με τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Αν αυτή η πολιτική γίνει κυρίαρχη και είναι η άποψη των Ηνωμένων Πολιτειών για το αύριο, είναι βέβαιο ότι σε συνδυασμό με την κρίση που διανύει αυτή τη στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα βαδίσουμε σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο το 2017.
*Θα μπορούσε να επιταχύνει εξελίξεις προς την κατεύθυνση της αποδόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Πρέπει να αναρωτηθούμε αν ο Τράμπ θέλει την ευρωζωνική και ευρω-ενωσιακή προοπτική ή μήπως τη θεωρεί ένα περιττό βάρος μέσα στη νέα θεώρηση που έχει για το νέο ρόλο που πρέπει να παίξουν οι Ηνωμένες Πολιτείες για να συνεχίσουν να είναι παγκόσμια ηγεμονική δύναμη. Διότι μέσα από την λεγόμενη παγκοσμιοποίηση οι ΗΠΑ τις τελευταίες δεκαετίες χάνουν έδαφος και αν συνεχιστεί έτσι η κατάσταση, αύριο θα χάσουν τα πρωτεία. Ίσως ο Τραμπ να αποβλέπει σε μια καινούρια παγκόσμια πολιτική για τις ΗΠΑ, προκειμένου να αναζωογονήσει τη δυνατότητά τους να είναι παγκόσμια ηγεμονική δύναμη με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο από τους προηγούμενους. Βλέπετε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, για πρώτη φορά διεξάγεται ένας άγριος εσωτερικός πολιτικός πόλεμος. Ένας εμφύλιος πολιτικός πόλεμος. Το δημοκρατικό στρατόπεδο εμφανίζει τον Τραμπ περίπου ως εγκάθετο των Ρώσων και υποστηρίζει ότι κέρδισε τις εκλογές χάρη στον Πούτιν, και ο Τραμπ κατηγορεί τον Ομπάμα ότι αυτός δημιούργησε το Ισλαμικό Κράτος. Αυτά είναι πρωτόγνωρες σε οξύτητα αντιπαραθέσεις για τις ΗΠΑ.
*Παρότι οι μετρήσεις δείχνουν ότι πολύ μεγάλο μέρος των πολιτών αμφισβητούν το ευρώ, εντούτοις οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι δεν έχετε πείσει και ότι το κόμμα σας δεν κερδίζει ούτε από την απώλεια της στήριξης προς την σημερινή κυβέρνηση.
Το μήνυμα της Λαϊκής Ενότητας είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε σελίδα, όσο και αν αυτό που λέμε δεν περνά από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για να μεταδοθεί πλατύτερα στην κοινωνία. Θεωρώ, όμως, ότι και οι δημοσκοπήσεις είτε για ιδιοτελείς είτε και για αντικειμενικούς λόγους δεν μπορούν να αποτυπώσουν πλέον τις τάσεις που διαμορφώνονται στην κοινωνία μας και να συλλάβουν τα μηνύματα. Από την άλλη ακόμη και αυτές οι χειραγωγημένες δημοσκοπήσεις που δεν έχουν κανέναν λόγο να φουσκώνουν την προτίμηση του λαού στο εθνικό νόμισμα, είναι υποχρεωμένες να καταγράφουν έστω και μερικώς την άνοδο του ρεύματος υπέρ του εθνικού νομίσματος στην κοινωνία. Πρόσφατη δημοσκόπηση περίπου έδειξε ότι πλειοψηφεί η επιλογή του εθνικού νομίσματος.
Η ΛΑΕ συστηματικά υποβαθμίζεται και υποεκτιμάται στις δημοσκοπήσεις για μια σειρά λόγους που αφορούν κυρίως την ενοχλητική πολιτική της επιλογή. Είναι μια επιλογή η οποία αμφισβητεί το υπάρχον σύστημα, τις ολιγαρχίες του και το καθεστώς που κυριαρχεί στο χώρο τον Μέσω Μαζικής Ενημέρωσης. Ένα καθεστώς που συνιστά μια διαπλεκόμενη υπερεξουσία στη χώρα μας.
* Τι θέση μπορεί να έχει ΛΑΕ στο πολιτικό σκηνικό αύριο με αφήγημα την έξοδο από το ευρώ;
Επιδίωξή μας είναι να γίνει μια κυβέρνηση η οποία θα έχει ως προμετωπίδα το εθνικό νόμισμα, και στη βάση του νομίσματος να εφαρμόσει ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης και μετασχηματισμού για τη χώρα. Σε αυτή την κατεύθυνση θέλουμε να διαμορφώσουμε ένα ευρύτερο μέτωπο δυνάμεων. Ένα μεγάλο πολιτικό, κινηματικό και εκλογικό μέτωπο με στόχο να αναπτυχθεί μια δυναμική η οποία θα απαλλάξει τη χώρα από τα μνημόνια, θα δώσει τη δυνατότητα να αποκτήσει μια στοιχειώδη κυριαρχία με μια εθνική νομισματική πολιτική, και στη βάση αυτή να μπορέσει να εθνικοποιήσει τις τράπεζες ώστε να εφαρμόσουν αποκλειστικά αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική. Εμείς πιστεύουμε ότι μόνον έτσι θα τελειώσουμε με την υποτέλεια, το ξεπούλημα της χώρας, την λιτότητα και την φορολεηλασία.
*Ακούγονται πολύ θεωρητικά αυτά που μας περιγράφετε. Μπορείτε να πείσετε τον καθημερινό άνθρωπο ότι την επαύριο που θα ξυπνήσει με δραχμή, δεν θα υποστεί μια νέα συμπίεση στα εισοδήματά του ή οι βασικές λειτουργίες του κράτους και της οικονομίας θα συνεχίσουν να υφίστανται και δεν θα καταρρεύσουν;
Υπάρχει μια τρομοκρατία γύρω από το εθνικό νόμισμα η οποία είναι απολύτως αβάσιμη και αδικαιολόγητη. Εθνικό νόμισμα σημαίνει εθνική κεντρική τράπεζα η οποία θα χειραφετηθεί από το ευρωπαϊκό σύστημα κεντρικών τραπεζών και με την κατεύθυνση της κυβέρνησης θα εφαρμόσει μια εθνική νομισματική πολιτική. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για να αποκτήσει η χώρα εθνική κυριαρχία. Με την εθνική νομισματική πολιτική θέλουμε να προστατεύσουμε την παραγωγή και την οικονομία μας και να δώσουμε μια ισχυρή ώθηση στην ανάπτυξη.
*Πως θα επιτευχθεί αυτό;
Με το εκδοτικό προνόμιο και μέσω της εθνικής κεντρικής τράπεζας θα μπορεί να υπάρξει μια πολύ μεγάλη ρευστότητα στην οικονομία μας με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους και με σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Αυτό θα διασφαλίσει ότι μπορούμε να προχωρήσουμε έξω από τις σκληρές δημοσιονομικές προδιαγραφές της ευρωζώνης σε ένα τουλάχιστον διπλάσιο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων παραγωγικά προσανατολισμένο και σε ένα μεγάλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα για να υπάρξει μια επενδυτική Άνοιξη πρώτα από όλα στον χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα αυτό θα τελεί υπό δημόσιο έλεγχο και θα προωθείται στη βάση σαφών επενδυτικών και παραγωγικών κριτηρίων. Με αυτό τον τρόπο θα αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα απουσίας ρευστότητας στην οικονομία που δεν μπορεί να λυθεί με κανέναν τρόπο μέσα στην ευρωζώνη.
Το δεύτερο που θα επιτύχουμε, είναι αν χρειαστεί να πάμε σε μια λελογισμένη υποτίμηση του νομίσματος, πράγμα που μπορεί να τονώσει την εγχώρια παραγωγή, να ανακόψει την εισαγωγική διείσδυση και επομένως να υποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τις εισαγωγές και να διευρύνει την απασχόληση. Όταν ακούει κανείς υποτίμηση νομίσματος το μυαλό του μπορεί να πηγαίνει σε αρνητικές εξελίξεις. Εφόσον, όμως, η υποτίμηση είναι περιορισμένη, σχεδιασμένη και στοχευμένη σε μια χώρα που βρίσκεται σε χρόνια ύφεση και έχει ένα αργό παραγωγικό δυναμικό και μεγάλη ανεργία, γίνεται αναγκαία και μπορεί να δώσει μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη.
*Υποεκτιμάτε τις δυσκολίες και τα παρουσιάζετε ρόδινα. Υπάρχει ένα χρέος σε ευρώ στη μέση, ο πληθωρισμός, οι ελλείψεις…
Λένε ότι αν πάμε σε εθνικό νόμισμα θα υπάρξουν ελλείψεις σε πετρέλαιο, φάρμακα, πρώτες ύλες κλπ. Οι φόβοι αυτοί είναι αστήρικτοι, πολύ περισσότερο που η χώρα σήμερα, μετά από τις μνημονιακές πιέσεις, έχει ένα ισοσκελισμένο, έως πλεονασματικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. Αυτό σημαίνει ότι με το συνάλλαγμα που εισπράττει η χώρα από τις εξαγωγές της, τα εμβάσματα και τον τουρισμό, θα μπορεί να πληρώνει όλες τις εισαγωγές που πραγματοποιεί, ακόμη και ειδών πολυτελείας που δεν έχει ανάγκη η μεγάλη πλειοψηφία. Όχι μόνο δεν θα υπάρξει πρόβλημα τροφοδοσίας της χώρας, αλλά αντίθετα επειδή με το εθνικό νόμισμα θα τονωθεί η παραγωγική βάση της χώρας, τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα διότι θα περιοριστούν σημαντικά οι εισαγωγές και θα τονωθούν οι εξαγωγές.
Δεν υπάρχει επίσης φόβος να έχουμε αναζωπύρωση του πληθωρισμού διότι ήδη η οικονομία βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, η ζήτηση είναι πολύ χαμηλή και το παραγωγικό δυναμικό της χώρας αξιοποιείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Επομένως, αν ενισχυθούν με χρηματοδοτικές ροές οι τάσεις ανάκαμψης της οικονομίας δεν θα προκαλέσουν πληθωριστικές πιέσεις. Εγώ πιστεύω ότι δεν θα προκαλέσουν καθόλου πληθωρισμό, αλλά και αν υπάρξει ένας πληθωρισμός 1% θα είναι ασήμαντος και δεν θα έχει καμία επίπτωση στην οικονομία.
*Το χρέος θα μείνει σε ευρώ. Θα συνεχίσουμε να το πληρώνουμε;
Το χρέος δεν μπορεί να το αντιμετωπίσουμε παρά μόνο με έναν τολμηρό ριζοσπαστικό τρόπο. Η χώρα μας είναι ήδη πτωχευμένη και δεν μπορεί να αποπληρώσει το χρέος της. Το ΔΝΤ μιλά για κούρεμα του χρέους, παρότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν το υποστηρίζει πλέον. Η μόνη ριζοσπαστική αντιμετώπιση είναι η διαγραφή του χρέους, κατεύθυνση που είναι ρεαλιστική και μαζί με αυτό πρέπει να διεκδικήσουμε και τις γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις ύψους πάνω από 300 δισ. ευρώ τόσο για τις καταστροφές όσο και για την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου, αποζημιώσεις που πρέπει να εγγραφούν ως απαιτήσεις στον προϋπολογισμό με βάση την τεκμηριωμένη μελέτη του Γενικού Λογιστηρίου.
Ένα άλλο μεγάλο θέμα είναι το ιδιωτικό χρέος, μεγαλύτερο πρόβλημα και από το δημόσιο χρέος. Οι τράπεζες έχουν κάνει ήδη προβλέψεις για ληξιπρόθεσμα χρέη και μπορούν να προχωρήσουν άμεσα στη διαγραφή τους. Πέραν αυτού, χρειάζεται να γίνει στη βάση κριτηρίων και ελέγχων μια μεγάλη Σεισάχθεια (διαγραφή), αλά Σόλωνα, στα ιδιωτικά χρέη των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων και επιχειρήσεων. Το εθνικό νόμισμα μπορεί να βοηθήσει να πραγματοποιηθεί αυτή η Σεισάχθεια, αφού με εθνικό νόμισμα θα μπορέσει να γίνει η απαραίτητη για την περίσταση ανακεφαλαιοποίησητων τραπεζών από το Δημόσιο για τη στήριξή τους και με αντόντον τρόπο θα γίνει δυνατό να περάσουν και οι τράπεζες υπό δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχο.
*Η εικόνα επίσης που αναδύεται το τελευταίο διάστημα με τις σφοδρές αντιπαραθέσεις στελεχών της ΛΑΕ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της Πλεύσης Ελευθερίας, δεν είναι καθόλου θετική για την συνένωση δυνάμεων του λεγόμενου αντμνημονιακού μετώπου στην οποία αναφερθήκατε…
Εμείς ως ΛΑΕ δεν έχουμε προχωρήσει σε αντιπαραθέσεις προς καμία άλλη αριστερή ή και αντιμνημονιακή δύναμη. Δεν έχουμε καμία αντιπαράθεση ούτε με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, ούτε με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ούτε με κανέναν άλλο αριστερό ριζοσπαστικό χώρο. Και δεν θεωρούμε ότι πρέπει να έχουμε ως κατεύθυνση τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις διότι είναι άγονες και δεν βοηθούν ιδιαίτερα σε αυτή τη συγκυρία που είναι να αντιμετωπιστεί ο κύριος αντίπαλός μας που είναι οι μνημονιακές, κατά βάση, δυνάμεις.
Αντίθετα αυτό που λέμε είναι ότι πρέπει να αναπτυχθούν οι μέγιστες δυνατές πρωτβουλίες για ένα ευρύτατο, όσο το δυνατόν πλατύτερο ριζοσπαστικό αντιμνημονιακό μέτωπο, που θα δώσει μια νέα δυναμική στον αντιμνημονιακό χώρο και θα διαμορφώσει ένα νέο πολιτικό σκηνικό.
*Έχετε αναλάβει ή θα πάρετε πρωτοβουλίες για συνεργασία με άλλες πολιτικές δυνάμεις πρόσωπα ή κόμματα που υποστηρίζουν το «αντιμνημόνιο» και την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα;
Η ΛΑΕ είναι η μόνη δύναμη στον αριστερό, αντιμνημονιακό χώρο που μιλά για την ανάγκη να υπάρξει αυτό το μέτωπο με όλες τις αριστερές και δημοκρατικές αντιμνημονιακές δυνάμεις, χωρίς καμία εξαίρεση. Απευθύνουμε πρόσκληση σε όλους. Από το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, μέχρι την Πλεύση Ελευθερίας και άλλες πατριωτικές, δημοκρατικές αντιμνημονιακές δυνάμεις. Και βεβαίως θα αναλάβουμε και πιο συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση, με συναντήσεις ή και άλλες μορφές, για να αναδείξουμε και τη σκοπιμότητα αυτού του μετώπου και να υποβοηθήσουμε θετικές εξελίξεις για τη διαμόρφωσή του. Με τον Αλέκο Αλαβάνο και το Σχέδιο Β έχουμε ήδη μια θαυμάσια συνεργασία. Προχωράμε μαζί και η συνεργασία που έχουμε είναι ένα υπόδειγμα για το τι μπορεί να διαμορφωθεί ευρύτερα.
*Θα βλέπατε εκλογική συνεργασία με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας;
Βεβαίως. Θα έλεγα ιδιαίτερα επιδιώκουμε συνεργασία με το ΚΚΕ διότι είναι μια μεγάλη δύναμη στον αριστερό χώρο με μεγάλη παράδοση. Έχουμε διαφορές και ενδεχομένως σημαντικές με το ΚΚΕ. Αλλά δεν έχουμε μόνο διαφορές. Υπάρχουν πάρα πολύ κρίσιμα και επίκαιρα θέματα όπως τα μνημόνια, η λιτότητα κ.ά, τα οποία χρειάζεται να συνενωθούμε για να τα αντιμετωπίσουμε. Βεβαίως λυπούμεθα διότι από την πλευρά του Κομμουνιστικού Κόμματος δεν υπάρχει αντίστοιχη ενωτική θέληση, και όχι μόνο αυτό, αλλά δεν θέλει ούτε καν να έχει φυσιολογικές σχέσεις με τη Λαϊκή Ενότητα όπως έχει με όλα τα άλλα κόμματα. Εμείς επιμένουμε στην ενωτική γραμμή γιατί δεν υπάρχει άλλη αποτελεσματικότερη πολιτική γραμμή από την ενωτική προσπάθεια.
*Για το θέσω πιο συγκεκριμένα, θεωρείτε ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να υπάρξει στην Ελλάδα ένα συγκροτημένο κόμμα υπέρ της «δραχμής»;
Η ΛΑΕ είναι μια συγκροτημένη παράταξη που υποστηρίζει το εθνικό νόμισμα, βεβαίως με ένα ευρύτερο ουσιαστικό ριζοσπαστικό πρόγραμμα. Αυτό που πρέπει να γίνει με το θέμα του εθνικού νομίσματος είναι όχι μόνο να υπάρχει ένα κόμμα που να το υποστηρίζει με θέρμη, αλλά πρέπει να δημιουργηθεί ένα πολιτικό μέτωπο δυνάμεων και να στηρίξει όλη αυτή την υπόθεση για το εθνικό νόμισμα πάνω σε ένα πρόγραμμα. Οι προϋποθέσεις είναι ώριμες, καταλαβαίνουμε τις δυσκολίες, αλλά πιστεύουμε πως μια μεγάλη συμπαράταξη δυνάμεων ενάντια στα μνημόνια, το ευρώ και τη νεοφιλελεύθερη ΕΕ, θα δώσει μια μεγάλη ώθηση στο να υπάρξει και ένα πολύ πιο ισχυρό λαϊκό ρεύμα, και βεβαίως ένα ισχυρότατο εργατικό λαϊκό κίνημα σε αυτήν την κατεύθυνση. Ο κόσμος αλλάζει. Πάμε σε έναν διαφορετικό κόσμο. Δεν λέω καλύτερο. Ο κόσμος που αναδύεται μέσα από την κρίση και ίσως τα ερείπια της ευρωζώνης, της ΕΕ και της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης», μπορεί να είναι χειρότερος, πιο συγκρουσιακός και άγριος. Μπορεί να γίνει καλύτερος αν τη σφραγίδα σε αυτές τις αλλαγές βάλουν οι δυνάμεις της Αριστεράς, της πραγματικής σύγχρονης Αριστεράς και όχι της ανύπαρκτης Αριστεράς, όπως του μεταλλαγμένου ΣΥΡΙΖΑ.
*Να σας προβοκάρω λίγο και να σας ρωτήσω τι σας διαφοροποιεί από την σκληρή δεξιά της Γερμανίας που λέει ότι η Ελλάδα πρέπει να βγει από το ευρώ; Και γενικά τι σας διαφοροποιεί από όλους αυτούς τους ευρωσκεπτικιστές που υποστηρίζουν την εθνική και οικονομική απομόνωση π.χ στην Ιταλία, τη Γαλλία, κλπ. Αν φύγουν όλοι τι έχουμε να κερδίσουμε από μια διαλυμένη Ευρώπη;
Το θέμα είναι ότι ούτε η ευρωζώνη, ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν να διατηρηθούν. Οι αντιθέσεις στο εσωτερικό τους και οι αντιφάσεις τους, προκαλούν προβλήματα που τις οδηγούν σε αποσύνθεση. Από εκεί και πέρα οι διαφορές μας με δυνάμεις ακροδεξιές που θέτουν θέματα εθνικού νομίσματος είτε εξόδου από την Ε.Ε είναι χαώδεις. Εμείς δεν αντιδρούμε στο ευρώ και την ΕΕ από ξενοφοβικές, εθνικιστικές, αντιδημοκρατικές και αυταρχικές κατευθύνσεις. Δεν θέλουμε να πάμε σε κοινωνίες του μεσοπολέμου, του φόβου και του τρόμου. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε σε σκοτεινούς καιρούς. Εμείς θέλουμε να υπερβούμε την ευρωζώνη και την Ε.Ε, από μια θετική και προοδευτική σκοπιά. Θέλουμε μια νέα Ευρώπη κυρίαρχων εθνικών κρατών τα οποία θα συνεργάζονται στενά στον τομέα της οικονομίας και της ασφάλειας, με όρους ισοτιμίας και όχι με όρους ηγεμονισμού, επιβολής και διεύρυνσης ανισοτήτων.
*Δεν επιβεβαιώνεται πάντως η περιβόητη «αριστερή στροφή» στην Ευρώπη. Το αντίθετο…
Η συνθηκολόγηση Τσίπρα ήταν μια μεγάλη οπισθοχώρηση για την Αριστερά. Όσο ήταν ανοιχτή μια αντιμνημονιακή κατεύθυνση της Ελλάδας το πρόσημο πάνω στο οποίο παίζονταν οι ευρωπαϊκές εξελίξεις είχε αριστερή χροιά. Θυμάστε πριν την υπογραφή του μνημονίου τι κλίμα επικρατούσε και τι ελπίδες είχαν δημιουργηθεί για μια αριστερή αναγέννηση στην Ευρώπη από το πείραμα της Ελλάδας. Η εξευτελιστική συνθηκολόγηση του Τσίπρα στην Ελλάδα προκάλεσε μια μεγάλη οπισθοχώρηση της Αριστεράς σε όλη την Ευρώπη.
*Στην Ελλάδα βλέπετε εκλογές;
Είπα από την αρχή ότι είναι αδιέξοδος ο δρόμος για τη χώρα. Η κυβέρνηση αυτή δεν μπορεί να έχει συνέχεια και είτε λόγω εσωτερικών κινηματικών εξελίξεων, είτε αλλαγής εξωτερικών καταστάσεων θα επισπευσθούν πολιτικές εξελίξεις. Οι βουλευτές της πλειοψηφίας δεν θα ρίξουν την κυβέρνηση. Είναι συνένοχοι, έχουν βάλει την υπογραφή τους στο τρίτο μνημόνιο, έχουν ψηφίσει μέχρι τώρα πολύ σκληρά μνημονιακά μέτρα. Επομένως πολύ δύσκολα θα διαφοροποιηθούν από αυτή την πορεία, και πολύ περισσότερο που τους κρατάει στο παιχνίδι η βουλευτική καρέκλα. Στην Ελλάδα η καρέκλα έχει αναχθεί σε αυτοσκοπό. Είναι ιδεολογία και πρόγραμμα μαζί. Η κυβέρνηση αυτή δύσκολα θα βγάλει το 2017.
16-1-2017
