Από το 62% ΟΧΙ στο 35,5% ΣΥΡΙΖΑ

Ηλίας Ιωακείμογλου 

Τέτοιες ερμηνείες, που βρίσκονται σε μεγάλο αριθμό διάσπαρτες και με διάφορες παραλλαγές στα κοινωνικά δίκτυα, συνοψίζονται στην ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι υπάρχει αντίθεση μεταξύ του 62% του Ιουλίου και του 35,5% των εκλογών της 20-9-2015 του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει, όμως πράγματι μια τέτοια αντίθεση; 
Σε αμφότερες τις περιπτώσεις οι υποτελείς κοινωνικές τάξεις εξέφρασαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αποστροφή τους προς τη μνημονιακή πολιτική, τη βαθιά επιθυμία τους να μην υποστούν τις συνέπειες ενός τρίτου μνημονίου. 

Στην περίπτωση του δημοψηφίσματος, ψηφίζοντας ΟΧΙ δήλωσαν ότι αποστρέφονται τη μνημονιακή πολιτική και μάλιστα τόσο πολύ, ώστε είναι έτοιμοι να αναλάβουν και κάποια ρίσκα γι’ αυτό (με δεδομένες τις κλειστές τράπεζες, την επιθετικότητα του ταξικού μπλοκ εξουσίας και των λοιπών συνθηκών των ημερών εκείνων). Στη δε περίπτωση των χθεσινών εκλογών, ψηφίζοντας ΣΥΡΙΖΑ, δήλωσαν ότι επιθυμούν να αποφύγουν πάση θυσία τις συνέπειες του Μνημονίου 3, «δίνοντας εντολή» στον Αλέξη Τσίπρα να είναι επιεικής στην εφαρμογή του μνημονίου, με τον πολύ συγκεκριμένο τρόπο που εκείνος υπόσχεται, δηλαδή αναπτύσσοντας το περίφημο «παράλληλο πρόγραμμά» του για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Μνημονίου 3.

Οι υποτελείς κοινωνικές τάξεις δεν έδωσαν «καθαρή λαϊκή εντολή» στον μεταλλαγμένο ΣΥΡΙΖΑ να εφαρμόσει το αντικοινωνικό περιεχόμενο του μνημονίου Τσίπρα, αλλά να εφαρμόσει «παράλληλο πρόγραμμα» αντισταθμιστικό προς το μνημόνιο. Το κίνητρο γι’ αυτή τη στάση των εργαζόμενων τάξεων είναι η αποστροφή προς τη μνημονιακή πολιτική και τα δεινά που ρημάζουν την καθημερινή τους ζωή. Είναι η ίδια αποστροφή που εκφράστηκε με δύο διαφορετικούς τρόπους απέναντι σε δύο διαφορετικά διλήμματα: Άλλη απάντηση έδωσαν οι εργαζόμενες τάξεις στο δημοψήφισμα, όταν θέλησαν να αποφύγουν να μπει ξανά το μαχαίρι στο λαιμό, και άλλη έδωσαν χθες, όταν το μαχαίρι είχε ήδη αρχίσει να πληγώνει, πλην όμως και στις δύο περιπτώσεις το κίνητρο ήταν το ίδιο. Η απαλλαγή από το μνημόνιο ή έστω η απάλυνση των δεινών που επιφέρει.

Αυτά βεβαίως δεν αφορούν το σκληρό πυρήνα ανεγκέφαλων οπαδών του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το νέο είδος μετα-πασοκικού ανθρώπου που αναδύθηκε από τη στιγμή που άρχισε η μνημονιακή μετάλλαξη του Αλέξη Τσίπρα, ούτε τη γραφειοκρατία του κόμματος, τους καρεκλοκένταυρους, ούτε τους σοσιαλφιλελεύθερους ιδεολόγους του κόμματος και τα δορυφορικά τους παπαγαλάκια, αφορούν όμως τη μεγάλη μάζα των εργαζόμενων τάξεων που ψήφισαν τον ΣΥΡΙΖΑ.

Υποταγή του «αντιμνημονιακού λαού»;

Δεν υπάρχει, λοιπόν, συναίνεση και υποταγή του αντιμνημονιακού λαού που εκφράστηκε τον Ιούλιο με το δημοψήφισμα, ούτε υπάρχει εξοικείωσή του, εν μια νυκτί, με τη μνημονιακή κανονικότητα –και γι’ αυτό το λόγο η ήττα της 20ής Σεπτεμβρίου ήταν μόνο πολιτική, δεν ήταν κοινωνική. Μπορεί η ήττα να βύθισε τους πολιτικούς αντιμνημονιακούς σχηματισμούς στα όρια της ανυπαρξίας, αλλά δεν αποδιάρθρωσε την κοινωνική βάση τους που είναι το συγκρότημα κοινωνικών τάξεων, μερίδων τάξεων και κοινωνικών ομάδων που αναδύθηκε στην επιφάνεια του πολιτικού με το δημοψήφισμα του Ιουλίου απέναντι και ενάντια στο κυρίαρχο αστικό κοινωνικό μπλοκ. 

Σε αυτό το σημείο ανακύπτει το κρίσιμο ερώτημα, γιατί οι υποτελείς κοινωνικές τάξεις θεώρησαν ότι η λιγότερο κακή επιλογή τους ήταν να ψηφίσουν τον επιεικέστερο (ίσως) των υποψήφιων βασανιστών τους, τη στιγμή που υπήρχε και η επιλογή της αντιμνημονιακής Λαϊκής Ενότητας; Η σκληρή αλήθεια είναι ότι οι υποτελείς κοινωνικές τάξεις θεώρησαν ως ανύπαρκτη εναλλακτική λύση τη Λαϊκή Ενότητα –αλλιώς δεν εξηγείται το εκλογικό ποσοστό της. Είναι προφανές, λοιπόν, τώρα ότι πρέπει να ανοίξει αμέσως μια μεγάλη συζήτηση για τη νέα πολιτική οργάνωση που πρέπει να χτίσουμε από μηδενική βάση, με όλα τα ζητήματα ανοιχτά, από το πολιτικό μας σχέδιο και τις λεπτομέρειες του προγράμματος έως τη μορφή της οργάνωσης και την εσωκομματική δημοκρατία, το ιδεολογικό μας πρόσημο και όλα τα άλλα, εκτιμώντας ορθά τα επίδικα αντικείμενα της ιστορικής στιγμής και αξιοποιώντας τα διδάγματα από την συντριπτική ήττα της Λαϊκής Ενότητας.